Fundacja Wolność i Demokracja realizuje na terenie Ukrainy projekt pt. „Sojusz Piłsudski-Petlura 1920. Razem o wolności”. Jego ideą jest budowanie wspólnej tradycji historycznej oraz upowszechnienie wiedzy historycznej wśród dzieci i młodzieży, ukazanie działań łączących społeczność polską i ukraińską w kontekście obchodów 100-lecia umowy między Rzecząpospolitą Polską a Ukraińską Republiką Ludową, a także podkreślenie braterstwa dwóch narodów.
Oprócz realizacji lekcji edukacyjnych i opracowania wystawy „Za naszą i waszą wolność” przeprowadzone zostały rozgrywki wielkoformatowej gry planszowej „Wspólny front”, poświęconej wojnie polsko-bolszewickiej 1920 roku. Edukatorzy z Krakowa odwiedzili z tą grą między innymi Iwano-Frankiwsk, gdzie spotkali się z dziećmi i młodzieżą, którzy uczą się języka polskiego, historii oraz kultury w Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego.
Grze towarzyszył wstęp w postaci prezentacji multimedialnej, krótki wykład dotyczący genezy wojny polsko-bolszewickiej oraz wprowadzenie do zasad gry, które pomogły uczniom lepiej zrozumieć specyfikę wydarzeń sprzed 100 lat.
„To jest mało popularny temat. Najczęściej, nawet w Polsce, ograniczamy go do samej Bitwy Warszawskiej. Przeciętny Polak nie ma świadomości, jaki szeroki jest kontekst całej wojny, która rozpoczęła się na Wschodzie w 1914 roku. Nie ma cezury roku 1918, tutaj na Wschodzie cały czas się coś dzieje, są tworzone nowe państwa, granice się przesuwają. Po 9 z 10 rozgrywek mam wrażenie, że uczestnicy dzięki wstępu historycznemu, czują o co chodzi, kto jest kto i jakie ma poglądy, czym różni się władza polska od władzy sowieckiej na danym terytorium. Mam nadzieję, że dzięki naszym komentarzom, które opisują grę uczniowie mogą lepiej zrozumieć wydarzenia tamtych lat” – powiedział edukator Łukasz Wrona.
Młodzież podczas wielkoformatowej gry planszowej „Wspólny front” (Fot. Danuta Stefanko)
Plansza w grze wielkoformatowej „Wspólny front”, obejmująca 36 m2, przedstawia teren, na którym w latach 1919-1920 toczyła się wojna polsko-bolszewicka, a więc uczestnicy zapoznali się z geografią ziem, na których toczono najważniejsze bitwy tej wojny. Oprócz tego wcielili się w role polityków, dyplomatów oraz dowódców wojskowych.
Dzieci i młodzież, podzieleni na cztery drużyny, reprezentujące Polaków, Ukraińców, Rosjan „czerwonych”, czyli bolszewików oraz Rosjan „białych”, mieli okazję przeprowadzać własne kampanie wojskowe, a także stwarzali strategie obrony oraz zdobycia poszczególnych miejscowości, przemieszczali armie, dbali o ich zaopatrzenia, toczyli bitwy i prowadzili negocjacje.
„Było bardzo ciekawie, że poznaliśmy historię Polski, Ukrainy i Rosji z innej strony, poprzez grę. Nigdy nie pomyślałabym, że będę bronić strony przeciwnika, bo byłam w drużynie „czerwonych”. Ta wojna była takim odkryciem dla mnie, że my, Ukraińcy i Polacy, możemy współpracować i być bardziej silniejszymi narodami” – powiedziała 15-letnia Zofia Syrko.
W tym roku, ze względu na sytuację związaną z pandemią Covid-19 przeprowadzono 10 rozgrywek w 4 miejscowościach. W grze łącznie wzięło udział około 120 osób. Przygotowane i wyprodukowane materiały gry posłużą do jej realizacji w kolejnych latach w inhych polonijnych i polskich placówkach, z którymi współpracuje Fundacja Wolność i Demokracja.
Projekt „Sojusz Piłsudski-Petlura 1920. Razem o wolności” jest finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach zadania publicznego dotyczącego pomocy Polonii i Polakom za granicą.